گران ترین ادویه در جهان با خاصیت فوق العاده، زعفران است و یکی از گیاهان ادویه ای و دارویی در جهان می باشد که در ایران، مصر، اسپانیا، ایتالیا، ترکیه، سوئیس و پاکستان و مغرب کشت می شود. یکی از مهم ترین منابع صادراتی در کشور ما به حساب می آید و هر ساله سهم زیادی از زعفران تولید شده در کشور ما به خارج از ایران از جمله امارات وهند و اروپا صادر می شود.
زعفران گیاهی است که چند ساله تا ارتفاع سانتی‌متری نیز رشد می‌کند. زعفران دارای گل های بنفش با شش گلبرگ می باشد. گل زعفران سه پرچم و یک مادگی منتهی به کلاله سه شاخه به رنگ قرمز دارند که قسمت مورد استفاده این گیاه انتهای خامه و کلاله سه شاخه است که با نام زعفران معروف است و دارای رنگ و بوی معطر می باشد.
زعفران به علت ارزش بالایی که دارد به طلای سرخ لقب گرفته است و یکی از منبع در آمد مردم شهر های خراسان به شمار می آید.
زعفران گیاهی می باشد که دارای پیاز می باشد این پیاز دارای پوسته های قهوه ای رنگی می باشد. زعفران نیز در جنوب غربی آسیا، جنوب اسپانیا و جنوب اروپا کشت می شود. تکثیر زعفران منحصرا توسط غده زیر زمینی بنه ( کورم ) یا همان پیاز زرپران مرسوم است.
تاریخچه زعفران
کروکوس ساتیووس، که اصولا به عنوان زعفران شناخته شده‌است، مواد خام یکی از ادویه‌جات گران قیمت در جهان است، و قرن‌ها است که توسط انسان استفاده می‌شود. شفادهندگان مصر آن را را برای درمان بیماری‌های دستگاه گوارش استفاده می‌کردند؛ همچنین در زمان روم باستان، این گیاه به منظور التیام زخم و تسکین مشکلات دستگاه تنفسی فوقانی استفاده می‌شد.
امروزه، از زعفران به عنوان یک عامل ضد التهابی و ضد سرطان استفاده می‌شود، همچنین تاثیر آن در درمان نقص‌های شناختی بررسی شده‌است. استفاده‌های دیگر زعفران در طب سنتی عبارت است از سقط جنین و همین‌طور درمان اسپاسم، تب، سرماخوردگی، برونشیت و بی‌خوابی.
زعفران در طب سنتی و طب آیورودا
از زعفران به عنوان یک خلط آور و ضد سرفه (اکسپکتورانت)، آرام بخش، ضد آسم، آداپتوژن (سازش‌زا) یا قاعدگی‌آور (دارو یا هر چیزی که برای تسریع یا تشدید خون‌روش در قاعدگی به کار می‌رود) استفاده می‌شود و در طول قرن ۱۶ تا ۱۹ برای تهیه‌ی ترکیبات مختلف دارویی جهت تسکین درد استفاده می‌شد.
این ادویه فوق العاده، بومی جنوب اروپا است و امروز در بسیاری از کشورها، عمدتا ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، ایران، یونان، ترکیه، و ایالت کشمیر و جامو در هند کشت می‌شود. کلاله‌ی خشک‌شده در تولید لوازم آرایشی، داروسازی و صنایع رنگ‌رزی پارچه و منسوجات و همین‌طور در پخت و پز اهمیت بسیاری دارد.
رشد این گیاه در سوئد مشکل است، ولی نویسندگان در فستیوال‌های سوئدی عنوان کرده‌اند که این ادویه‌ی شگفت‌انگیز مدت زمان طولانی است که به نان‌های مخصوص روز سنت لوسیا اضافه می شود. بسیاری از فرهنگ‌ها استفاده از زرپران را به عنوان یک ماده‌ی دارویی یا غذایی پذیرفته‌اند، با وجود آن که بیشتر افراد به دلیل قیکت بالای آن به ندرت می‌توانند از آن استفاده کنند.
برای اطلاع از قیمت روز زعفران با ما تماس بگیرید.
نام دیگر گیاه زعفران
در زمان قدیم با عنوان “خون هرکول” شناخته می شد و به عنوان یک طلسم محافظتی و برای مراسم بخور استفاده می‌گردید. کیک زعفرانی توسط فنیقی‌ها به افتخار الهه‌ی باروری عشتروت و ماه پخته می‌شده است.در قدیم به آن زرپران گفته می شد.
در ناحیه‌ی مدیترانه، این ادویه با قدرت، باروری، حساسیت‌های سایکیک و قدرت جنسی همراه بود. اضافه کردن زرپران به معجون‌ها و آب‌داروهای عشق، یک آئین درمانی و تزکیه‌ا‌ی محبوب در نزد آنها بوده است.
در مصر زعفران را با عسل مخلوط می کردند، و رومیان خواهان این گیاه بودند چرا که آن را داروی مقوی غریزه جنسی می‌دانستند و در شب ازدواج آن را روی بستر ازدواج‌شان می‌پاشیدند.
ترکیبات زعفران از چیست؟
زعفران دارای ترکیبات مختلفی می باشد که این گیاه فوق العاده و با ارزش را بیش از پیش مشهور کرده است. امروزه مقدار ومیزان این ترکیبات را میتوانداز طریق آزمایش در آزمایشگاه و لابراتور ها سنجیده می‌شود و در واقع کیفیت آن را سنجید که هر چقدر درصد این ترکیبات بیشتر باشد نشانه کیفیت بیشتر این ادویه با ارزش است.
- سافرانال عامل ایجاد عطر و بو در این گیاه است.
- پیکروسین باعث ایجاد طعم فوق العاده زعفران است.
- کروسین عامل ایجاد رنگ در زرپران می باشد و عامل پیشگیری از سرطان نیز می باشد.
اسانس زعفران
عطر و بوی زعفران به دلیل وجود اسانس بی رنگ تروپن دار و یک ترکیب اکسیژن دار و همراه با سینئول به نام سافرانال می باشد. طعم زعفران مربوط به هیتروزید تلخ پیکروکروسین است. زنگ قرمز این گیاه مربوط به وجود ماده ای به نام کروسین در آن می باشد.
منشا زعفران کجاست
در آغاز ایران یکی از اصلی ترین صادرکننده طلای سرخ در دنیا بود، ولی در سال های اخیر کشورهای دیگری نیز وارد تجارت این گیاه شدند. در عصر جدید اسپانیا به عنوان رقیبی برای ایران مطرح و یکی از صادرکنندگان زعفران محسوب می‌شود. امارات نیز بدون کشت هیچگونه زعفرانی به یکی از صادرکنندگان بزرگ طلای سرخ در دنیا تبدیل شده است. علاوه بر این بسیاری از کشورها مثل افغانستان، هند و.. در زمینه صادرات زعفران فعالیت دارند.
انواع زعفران موجود در بازار
- نگین سوپر
- نگین
- سرگل
- پوشال
- دخترپیچ
- سفیدی(ریشه یا خامه)
تشخیص زعفران اصل
– شناخت ظاهر زرپران و مخصوصا کلاله آن
2- مزه کردن زرپران (مزه تقریبا تلخی دارد)
3- لمس کردن آن با دست و یا قرار دادن رشته آن را بین کاغذ کاهی
4 – استفاده از بنزین و شعله گاز
روش خرید زعفران
- رفتن به خراسان (گناباد -تربت حیدریه -قائن) و خرید از کشاورز های این شهرهای خراسان
- رفتن به مشهد و خرید از مغاره های اطراف حرم مطهر
- خرید اینترنتی زعفران از سایت هایی که فروش زعفران دارند و اکثرا ادعای کشاورز بودن دارند
خاصیت زعفران
- بهبود بینایی
- تقویت قوای جنسی
- درمان افسردگی و اختلالات عصبی
- درمان کبد چرب
- بهبود پوست و جوان سازی آن
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- درمان سرطان
